Hardhoutsoorten voor buiten, welke kiezen?

De term hardhout is een verzamelnaam voor allerlei - doorgaans tropische -  hardhoutsoorten. Welke hardhoutsoort kunt u het beste kunt kiezen voor uw schutting of terras buiten? Wij hebben 3 zaken op een rij gezet waar u op moet letten.

1. Toepassing

Gaat u een beschoeiing aan het water maken. Dan is de hardhoutsoort Angelim Vermelho of Azobe zeer geschikt vanwege hun duurzaamheid in de grond en in het water. Gaat u een vlonder of schutting maken dan wilt u ook een duurzame plank die mooi recht is en weinig werking heeft. Dan zijn Bankirai uit Indonesie, Ipe hout uit Brazilie en Garapa uit Zuid Amerika weer geschikt.

Bankirai vlonder

2. Duurzaamheidsklasse

Voor met name hardhouten palen die de grond in gaan en houten vlonder terrassen die op de "grond" liggen is de duurzaamheid van extra belang. Azobe en Angelim Vermelho zijn hardhoutsoorten die zeer goed gedijen in de grond en in of rond het water. Deze houtsoorten hebben duurzaamheidsklasse 1. Wel wil met name Azobe hout graag trekken, dus na ontvangst meteen verwerken en verankeren in een constructie is ons advies. Angelim vermelho heeft als naam dat de soort nogal stink, echter in glad geschaafde uitvoering valt dit erg mee. Bovendien is Angelim stabieler (minder kans op kromtrekken) dan Azobe.

Die goedkope hardhouten vlonderplank of schuttingplank lijkt misschien aantrekkelijk. Echter een Keruing plank van duurzaamheidsklasse 3 gaat zo'n 10 jaar en een Bankirai en Ipe plank ruim 25 jaar. Dit is een wezenlijk verschil. Voor vlonders zijn hardhouten vlonderplanken met duurzaamheidsklasse 1 of 2 aanbevolen. Deze gaan zeer lang mee en zijn stabiel in kwaliteit. Bij een houten terras hebben de betere houtsoorten als Bankirai en Ipe hardhout weinig werking en nemen minder vocht op waardoor uw houten terras minder snel glad wordt. Voor schuttingen volstaat vaak een houtsoort als Keruing of Kempas. Dergelijke hardhouten schuttingplanken kunnen immers goed droogwaaien dankzij verticale montage. 

3. Kwaliteit en werking

Goedkope hardhoutsoorten als Keruing hebben veel houtwerking. Dat betekent veel krimp en uitzetting. Als u een vlonder gaat bouwen wilt u dat uw dekdelen minimaal werken en bloeden. Houtsoorten als Keruing hebben een sterke werking, tussenruimte van 10 mm tussen uw vlonderplanken is daarbij een must. Ook kan Keruing hout in de eerste jaren bloeden.

Bij de duurdere hardhoutsoorten zoals met name Ipe en tevens gedroogd Bankirai hardhout is de werking minimaal, daar kunt u bij een 145 mm brede plank een tussenruimte van 7-8 mm aanhouden. Heeft u iets minder budget voor een houten terras? Dan zijn hardhoutsoorten zoals Garapa en Kapur prima alternatieven. Net iets minder duurzaam en net iets meer werking dan de eerder genoemde soorten. Maar wel een aantrekkelijke prijs en bij juiste montage en ventilatie een levensduur van zeker 15-20 jaar.

Vrijwel alle vers gezaagde hardhouten planken willen in hun eerste seizoen buiten in de tuin wel eens tropische stoffen uitzweten. Dit is een natuurlijk proces. Wacht daarom altijd circa 3-4 weken voordat u uw vlonder gaat oliën. 

Azobe hardhout uit Afrika is heel geschikt als paal in de grond. Azobe bestaat in 2 kwaliteiten. Een hoge FAS kwaliteit en een B-kwaliteit. Bij Gadero koopt u altijd FAS kwaliteit. We adviseren Azobe palen na ontvangst meteen te verwerken tot schutting zodat ze niet meer kunnen kromtrekken.

4. Hardheid

Sommige hardhoutsoorten zoals Bilinga en Massaranduba zijn zeer duurzaam, maar ook erg hard en gaan daardoor relatief snel scheuren (aan de kopse kant) vertonen bij heet weer. Bij vochtig weer trekken deze meestal ook weer dicht. 

5. Kleur

Alle hardhout soorten zullen vergrijzen naar een potloodgrijze kleur binnen gemiddeld een jaar. Dus de houtkleur is niet zo heel interessant. Wel is bijvoorbeeld Massaranduba heel donkerbruin en Bilinga hout heel geel, dit kan in het begin afschrikken. Bilinga hardhout wil nog wel eens een beetje vlekkerig vergrijzen, terwijl met name Ipe en padoek hardhout prachtig egaal zilvergrijs verkleuren. 

Als u uw vlonderplanken (deels) onder een overkapping legt, heeft u minimaal met vergrijzing te maken, dan is kleur wel belangrijk. Wie houdt van de kleur moet 2x per jaar fanatiek met hardhoutolie aan de slag om de kleur te behouden.

BELANGRIJKE TIP: Pas op met websites of locale houthandels die de hardhoutsoort niet vermelden. Dit zijn doorgaans de minder duurzame hardhoutsoorten met meer werking, bloeding en scheuring. Vraag bij Gadero gerust proefmonsters aan, zo weet u zeker wat echt Bankirai of echt Ipe is. Let naast de kleur en structuur vooral ook goed op het gewicht. Hoe duurzamer, hoe zwaarder de plank en hoe lastiger het voorboren.